Schitterend Schinnen
Een kleine regio met grootse verhalen. Verhalen van ridders in kastelen. Verhalen van mijnwerkers onder de grond. Verhalen van de beruchte Bokkenrijders. En verhalen van Moeder Natuur. In een hoek in de provincie Zuid Limburg verscholen, ligt het prachtig Schinnen, het decor van al deze verhalen. Stop een paar goede legendes, een vleugje historische monumenten en een dosis prachtige natuur bij elkaar en ik ben enthousiast. Lekker dichtbij, nog redelijk onbekend als vakantiebestemming, perfect dus!
Regio Schinnen
Schinnen, waar ligt het eigenlijk? Tussen Sittard en Maastricht, vertelde Google me. Het omvat zes kerkdorpjes; Amstenrade, Doenrade, Oirsbeek, Puth, Schinnen en Sweikhuizen. Deze dorpjes bevatten bijzonder veel historie. De oude kerken zijn nog steeds te bewonderen, maar vooral de historische statige kastelen zijn de pareltjes van het gebied. De Geleenbeek is het stromende hart van de regio. Jarenlang is deze beek gekanaliseerd, maar tegenwoordig mag de natuur weer zijn gang gaan. En dat doet de natuur! Het groen kruipt waar het niet gaan kan en overal schieten de wilde bloemen uit de grond. De kleine dorpjes worden afgewisseld door monumentale kastelen, omlijst door glooiende heuvels. We wandelen, fietsen, eten en drinken en nemen zo de regio in ons op.
Zien & doen in Schinnen
Brute Bokkenrijders
Je hebt vast wel eens gehoord van de beruchte roversbende de Bokkenrijders! Deze ‘grote goddeloze bende’, zoals ze ook wel genoemd werden, overvielen kerken en grote boerderijen. Hier, in Schinnen, ontstond deze bende. Gedreven door hebzucht, armoede en revolutionair gedachtegoed, en zoals later blijkt vanuit onvrede met het toen geldende machtssysteem. Eén van de leiders, de beruchte Geerling Daniëls, woonde in het gehucht Wolfhagen. We fietsen langs het galgenveld waar boeven theatraal werden opgehangen (vaak veroordeeld omdat zij na zware martelingen 'bekenden'), langs de kerk die de Bokkenrijders met geweld beroofden, langs het huis waar ze al spelend op een fluit tezamen kwamen… De Bokkenrijders komen weer een beetje tot leven met de fietstocht ‘Bokken-Rollen’ of de wandelingen genaamd ‘Strooptochten’. We drinken zelfs een echte Bokkenrijders-thee! Onderweg worden we verwend met versnaperingen en kleine amuses bij kastelen en gasterijen. Bokken-Rollen is een super leuke (en lekkere) manier om de regio te ontdekken. Al smikkelend kom je langs de mooiste plekjes van de regio én leer je wat bij over de geschiedenis van de Bokkenrijders. Je kan deze tocht rijden van woensdag tot en met zondag (in verband met de openingstijden van de deelnemende ondernemers). Je kan de fietstocht online bestellen!
Canisius stroop
Het is één van de eerste zoetigheden die mijn kleintje op zijn boterham kreeg. Stroop! Het is oer-Hollands en een jarenlange traditie. Al sinds 1903, meer dan een eeuw geleden! is Jean Canisius begonnen met het inblikken van de stroop. Zijn iconische stroop ben je vast en zeker eens tegengekomen in de supermarkt, of misschien staat er wel een potje van zijn stroop in je keukenkastje. Het is hier, in Schinnen, waar deze traditie begon. Nog steeds kan je de oude stroopfabriek bezoeken. En nog steeds gaat er meer dan 3 miljoen kilogram stroop de deur uit! Je kan de stroopfabriek bezoeken tijdens één van de rondleidingen. Maar dat kan alleen op afspraak en vanaf 15 personen. Wel kan je de shop bezoeken of inkopen doen via de webshop. Daar vind je trouwens ook de nostalgische verpakkingen van Canisius (<3 vintage).
Stroop op je boterham, dat kent iedereen. Maar wist je dat je met stroop ook de meest lekkere gerechten kan koken? Stroop bij het vlees, stroop in pastasaus, waar kan je eigenlijk geen stroop op doen? Kijk maar eens naar de recepten van Canisius. En wat dacht je van stroop bij de kaas, als dipsaus? In het winkeltje (bij het kantoorpand van Canisius) vind je de meest heerlijke creaties met stroop.
Alfa Brouwerij
Bourgondisch Limburg met haar Limburgse vlaaien, de stroop en natuurlijk het bier! Zuid Limburg is eigenlijk het bierhart van Nederland. Want hier van je de bierbrouwerij van Alfa! Maar het Alfabier is niet zomaar een biertje, het is een bijzonder geval! Niet alleen omdat Alfa zich officieel hofleverancier mag noemen, en ook niet omdat Alfa het enige bier in Nederland is dat wordt gemaakt met 100% zuiver bronwater, maar omdat ik het bier lekker vind! Ik ben geen grote bierdrinker, wel geprobeerd maar nooit gelukt. Maar ik heb nu een biertje gevonden dat ik lust, hoera! Alfa bier is heel lekker fris en heeft niet die bittere nasmaak die een normaal biertje wel heeft.
In de Alfa-brouwerij wordt al vier generaties lang vijf unieke bieren gebrouwen: Edel Pils, Krachtig Dort, Donker Bruin, Bokbier en Lentebok. Meens bier, heette dit bier in vroegere tijden. Naar de familie Meens. Later werd het Alfa, de eerste letter van het alfabet, de bron. Want Alfa bier is zo lekker vanwege het 'magische' ingedriënt... En dat mogen we verklappen hoor. Als enige bierbrouwerij in Nederland gebruiken zij 100% zuiver bronwater van een officieel erkende bron. Hun eigen bron nog wel! Juist dat is bepalend voor de smaak van het bier, legt de brouwer ons uit.
Alleen het exterieur van de brouwerij maakt me enthousiast. Het ademt één en al historie. We beginnen ons bezoek natuurlijk met een Limburgse vlaai en een mooi verhaal over de familie Meens en in het bijzonder over tante Wies. Henri Meens zei altijd 'beter een kleine baas dan een grote knecht' en dat heeft tante Wies daarna nog vaak gezegd. Ook wist tante Wies alles over bier en was zij degene die elke ochtend het bier kwam proeven op kwaliteit. Proeven, want de rest van het bier ging keurig in de koelkast om pas 's middags weer opgedronken te worden of om mee te koken. Want niets werd verspilt. Tante Wies woonde naast de brouwerij. En toen Tante Wies niet meer naar de brouwerij kon lopen, kwam de brouwerij naar tante Wies. Nog steeds voor elke ochtend een proeverij. Tante Wies is er 96 jaar mee geworden en de traditie leeft nog steeds, alleen is het nu de vierde en vijfde generatie Meens die 's ochtends met het personeel bier proeft.
En hoe kan je een rondleiding door een brouwerij het beste afsluiten? Juist ja, met zo'n koude rakker. En die is wel welkom op zo'n ontzettend warme dag als vandaag. We mogen alle Alfa-biertjes eigenhandig proeven. Nou ja, proeven. Tot op de druppel opdrinken! Behalve dan de Alfa-9,2 procent. Om te voorkomen dat de gasten rollend naar buiten gaan. Ook de hartige hapjes laten we ons smaken. Een 'Bourgondisch-waardige' rondleiding, gezelligheid, een lach, een lekker koud biertje en hapjes. Ook thuis kunnen we nog even nagenieten met de leuke Alfa-attentie die we meekregen. En nee, dat verklap ik niet. Dat moet je echt zelf zien :)
Kasteel Doenrade
Door het groen van de bomen komt langzaamaan een witte kleur tevoorschijn. Wit gepleisterde muren, kasteelmuren, om precies te zijn. Ze doemen op terwijl we de oprit oprijden. Ik zie voor me hoe hier ridders te paard over het pad reden. Hoe prinsessen uit het raam hingen met hun lange haar, uitkijken over de grachten en de heuvels. En hoe een ophaalbrug de gasten aan de poort binnen liet. Maar mijn fantasie kan soms behoorlijk op hol slaan. Of dat écht is gebeurd, is de vraag, maar Kasteel Doenrade is wel echt één van de oudste gebouwen van Doenrade! Het werd rond 1117 gebouwd, was oorspronkelijk een slot met grachten, en belangrijke adellijke families woonden hier.
Dit kasteel kent hoe dan ook een rijke geschiedenis. Het heeft niet alleen adellijkse families een thuis geboden, maar was ook een nonnenklooster waar oude mannen werden verpleegd, was een politieschool en zelfs een meubelzaak. Bijnaam van dit witte sprookjeskasteel is 'Doonderhuuske'. Klinkt onheilspellend, maar is logisch als je bedenkt dat in dit kasteel (zoals ook andere kastelen in de omgeving) vroeger recht werd gesproken. Sinds 1993 is het kasteel een hotel. Hier ga ik vanavond slapen als een roosje, Doornroosje (hoewel ik gelukkig de volgende dag meteen mag wakker worden!).
Oude tijden herleven in dit kasteel. Want hoewel helemaal gemoderniseerd, is zijn rijke historie nog steeds voelbaar en zichtbaar! Oude fundamenten, houten balken, het brengt allemaal die bijzondere ambiance die hoort bij een eeuwenoud kasteel. Kasteel Doenrade heeft 20 unieke hotelkamers en zij zijn elk met een eigen stijl ingericht. Omdat er maar 20 kamers zijn, voelt het er kleinschalig en persoonlijk.
Sweikhuizen
Vanuit het pittoreske Sweikhuizen kan de Réngeloate route (5,5 km) worden gelopen Spectaculair gelegen op een heuveltop met steile hellingen biedt het plaatsje een fenomenaal uitzicht op de wondermooie bossen rond Schinnen. Hier ruisen de bladeren, dempt de rijke bosbodem je voetstappen en hangen de takken vol met mythische maretak. Ook maak je kennis met het unieke pruimenras de Sjweikeser Réngeloate en met de regionale wijnbouw die uniek is voor Nederland.
Neem voor nog meer activiteiten eens een kijkje op de website van Schitterend Schinnen.
Overnachten
Hoe kan je anders dan overnachten in een kasteel als je in het land van kastelen en legendes bent? In de regio Schinnen staan verschillende kasteelhotels, waaronder Kasteel Doenrade. Kasteel Doenrade is omgetoverd tot een statig hotel met restaurant. Hier val ik in een diepe slaap zoals Doornroosje (om gelukkig meteen de volgende dag wakker gekust te worden door mijn lief).
Naast de verschillende kasteelhotels in de regio zijn er ook leuke kampeerplekken bij de boer, (natuur)campings in de natuur en B&B’s.
Natuur in Schinnen
Holle wegen
Alsof we wandelen door een droog liggende rivier, omringd door hellingen begroeid met eiken, populieren en haagbeuken. Mijn fantasie slaat op hol en ik zie voor me hoe ridders te paard door deze wegen zich een weg baanden naar het kasteel. Want zo oud zijn die ‘holle wegen’ hier al. Het is de Maas die deze holle wegen heeft gecreëerd door een steeds dieper dal te slijten. In de regio Schinnen ga je ze zeker tegenkomen, dit bijzondere natuurverschijnsel.
Mariakapel in het Kapellerbos
Het is een kleine klim omhoog, de berg op, naar Maria. Een sprookjesachtige wandeling, om ons heen staan oude beuken en het licht van de zon komt hier maar amper naar binnen. Niet zo erg vandaag, want het snikheet. In het bos is het heerlijk koel. Dat maakt deze klim een stuk makkelijker. Eenmaal boven vinden we de mooie kapel. Gebouwd in 1939 om vrede af te smeken. Echt geholpen heeft het niet, want de oorlog volgde alsnog. Maar dat maakt deze Mariakapel niet minder geliefd. Elk jaar is er een drukbezochte processie naar deze kabel die, hoe ironisch, soms niet door kan gaan vanwege de processierups in het bos. Maar is de rups niet actief, waag dan zeker een wandeling naar boven.
Daar boven op die berg
Oké een echte berg is het misschien niet, maar een flinke heuvel zeker wel. 115 meter boven NAP om precies te zijn. Hoe je deze bult ook noemt, de Beukenberg biedt een prachtig uitzicht over het heuvellandschap van Zuid Limburg. De top van deze heuvel steekt zo’n 35 meter boven het dal uit en wordt omringd door bossen. Waar Nederland vooral plat is, is Limburg toch wel bekend om de glooiende heuvels. Een beetje on-Nederlands dus. Misschien ken je de Beukenberg vanuit de wielersport? Een bekende beklimming tot wel 7 procent hellingsgraad!
Ooit was hier een groeve voor zand- en grindwinning, later gebruikt als stortplaats en sinds 2005 open voor alle wandelliefhebbers. En terecht ook, want wat zou het zonde zijn om een mooie plek als deze te gebruiken als afvalplek. Blij dat ze deze heuvel teruggeven hebben aan de natuur. Want dat staat ‘m toch het beste, de natuur.
Geleenbeekdal
Wat een prachtig stukje natuur! Een echt dal, waar heuvels omheen prijken en beekjes door heen stromen. Dit natuurgebied heeft de classificatie 'heuvelland' gekregen. Het is een zijrivier van de Maas. Een stukje ongerepte natuur waar bossen worden afgewisseld met weilanden en velden van graan. Het gebied heeft een oppervlakte van 226 hectare en is verspreid over meerdere gemeenten waaronder dus Schinnen. Al fietsend kom je hier ook langs Kasteel & Gasterij Terborgh, een ideale rustplaats voor je fietstochtje!
Eten en drinken
Kasteel Doenrade
Een avondje uitgebreid tafelen in het sfeervolle restaurant of het mooie terras van het kasteel. De witte tafelkleden wapperen zachtjes in het avondbriesje. Vanavond eten we buiten want het is hartstikke warm en het briesje brengt heerlijke verkoeling. Witte tafelkleden, culinaire gerechtjes maar ook zeker een heel toegankelijk restaurant.
Onze smaakpapillen worden opgewarmd met een lekkere amuse die wel een schilderijtje lijkt. Een klein rond bordje met een kaasje en keurig, klein groen blaadje. Van het huis krijgen we ook een verfrissende bubbelwijn met aardbei erin. Proost, een goed begin van deze avond.
Omdat we niet kunnen kiezen en we ons graag laten verrassen, kiezen we voor een menu van de Chef. Chefkok is Guido Goltstein en zijn brigade, zij staan bekend om hun verfijnde kookstijl en gebruiken de mooiste producten uit eigen streek. Benieuwd wat de chef voor ons in petto heeft. Een overheerlijke tartaar van rund met sjalot, truffel, cornichons en een klein kwarteleitje. Klinkt al feestelijk toch? De vis is misschien nog wel lekkerder! Een heerlijke roodbaarsfilet met oude kaas, basilicum, noten en witte wijn! Natuurlijk gepaard met een witte wijn in mijn glas. Last but not least een heerlijk toetje met aardbei, altijd goed.
Het is genieten om deze bijzondere ambiance een heerlijk diner voorgeschoteld te krijgen. Als een vorst word ik in de watten gelegd. En zeg nou zelf, hoe vaak ga jij eten en slapen in een kasteel? Precies, een uniek moment dus.
Gasterie Dobbelsteyn
Gasterie Dobbelsteyn (in de volksmond gewoon uitgesproken als dobbelsteen) is afgeleid van de familie 'van Dobbelsteijn tot Doenraedt' die omstreeks 1300 hebben gewoond in Kasteel Doenrade. Een gasterie op een historisch belangrijke plek in het dorpje, maar bovenal een gezellig eettentje waar met een enorme bierkaart! Er worden meer dan 52 verschillende soorten bier geschonken. Maar één biertje in het bijzonder... Of we de Filou willen proberen? Een Belgisch biertje met een bijzondere betekenis, zo legt de eigenaar ons uit. Hij schenkt dit speciaalbiertje ter ere van de geboorte van zijn eerste kleindochter, genaamd Filou. Trots wordt het geboortekaartje geshowd en natuurlijk kunnen we dan niet anders dan zo'n Filoutje proberen. En het is het waard hoor! Een heerlijk fris biertje, dus onthoudt deze maar. Vervolgens smullen we van de rijkelijk belegde broodjes en proeven we van een echte Limburgse specialiteit 'Friet met zuurvlees'. Vol nieuwe energie stappen we weer op de fiets voor de rest van de route.
Kasteel Terborgh
Een oude kasteel, verborgen aan de fiets- en wandelroute, met een nostalgisch ingericht restaurant. Wanneer je bij Gasterij Kasteel Terborgh naar binnen stapt, neem je een stap terug in de tijd. Oude tijden herleven hier! Maar het weer is zonovergoten, dus strijken we neer onder de parasols op het terras. Ook voor de kleintjes is het hier heerlijk vertoeven. Er is een klein speeltuintje en een grasveldje waar ze zich uit kunnen leven.
De IJSpoort
Bovenop de berg van het schilderachtige dorpje Sweikhuizen stuit je op een aantal grappige beestjes; alpaca's! Op deze alpacaboerderij kan je niet alleen de diertjes komen bewonderen en knuffelen maar ook een heerlijk ijsje eten. En voor kindjes die rechtop door het ijspoortje kunnen lopen, is er zelfs een gratis ijsje!
De Heerlijckheid
Hou je van thee en brocante spulletjes, breng dan ook eens een bezoek aan De Heerlijckheid Thee, Brocante en Bloemen. Je kan er in de theekamer meer dan zeventig soorten thee proeven en vanaf juli is de theetuin geopend.
